Тӑм птрэм мўӊ йисэвн няврэмӑт энмм оӆӑӊӑн. Щи верӑт 60-мет тӑӆӑтн вусӑт. Ёх ӆаӆь юпийн ӆавӑрта вус. Колхосэв кўш «миллионер» нэм мщатмaн тӑйс, тyп ёхӆaӆ нюр миллионер хрпия ӑн вусӑт. Няврэмӑт вyн ёхӆaӆ пиӆа ищи рупитсӑт. Кашӑӊ хят ӑӊкеӆа-ащеӆа верытты кемн нётспа верӑс. Ӆўӊ хӑтӆӑн ким этӆaн ки, нэмӆт хят ӑн щaлэмантaӆ-сыемaнтaӆ: хӆыева аеӆ-вунэӆӑн рупитсӑт. Ай няврэмӆaӆ па пӑнтӑн тyӆӆaӆ. Ёӆн хя хӑйӆайт. Хӆыева хун  няврэмиет садика яӊхсӑт. 

Ёх хӆыева вунтӑн вусӑт. Хй хўӆ веӆпӑсӆӑс, хй трн сэврӑс. Колхосн хўӆ веӆпӑсӆӑты ёх планӑн миймaн тӑйсайт. Щирн кӑт вун хята йи хопн веӆпӑсӆӑ­ты щир ӑнтм вус; норма-план ӆэщӑтты щир ӑнтм вус. Щи прайн мотор хопӑт ӑнта этсӑт, ёх сӑрaн хоп муй ай хоп ӆeпн яӊхсӑт. Ӆўӊӑн веӆпӑсӆӑты ёх еша туп иӆ ӆомтыӆӑт, иса рупитӆӑт. Хўв ӆты питӆӑт ки, ӆўӊ рўвӑӊ хӑтӆӑтн хўӆӑт яма хун йиӆӑт, мхты шӑкӆӑт – хӆ эпӆӑтӆӑт. 

Щи прайн рыбакӑт нётты вўраӊӑн пиӆ щира план ӑн тӑй­ты няврэмӑт пӑнтӑн вун ёхн тут­ӆисайт. Туп ӆўӊа йиӆ, туп ӑшкола рупитты тӑхеӆ эӆты вӆыйӆ, няврэмлэӊкет ӑктмӆайт, ащи­ӆаӆн, яйӆаӆн, пиӆаӆн мхты вунта щи туӆайт. Тӑӆaӊ ӆўӊ мӑр щӑта хтты, пеӆӊа ӆaпӑтмaн, щи вeӆӆӑт, хӑшапн хоӆӆӑт. Сўсн ӑшколая мӑнты еӆпийн ёхи щи туӆайт.
Кашӑӊ хӑтӆ веӆпӑсӆӑтэӆ прайн аӆӑӊ нх киӆты мосӆ. Няврэмиет, aӆпа, тӑӊха, ӆомӆaӆ йиӆaйт па щиты щи нх сайкоптыйӆӆӑт па нётты мӑн­ӆӑт. Кўш вот, кўш ерт верыӆыйӆ, хоӆпӑт вaнтты иса мосӆ. Ӑӆ кепи  ар aтма йиты хўӆ хӆта туӆaйт. 

Вуншик няврэмӑт па колхосн трн хӑрн рyпитсӑт: хй ӆовн трн кyншӑс, хй копнайт ияха тaӆӆийс, хй па пай ёвӆӑс. ӆсӑт-хоӆсӑт ищи вунтӑн-трн хотн. Туп ертӑӊ хӑтӆӑтн ёхи тутӆисайт. 
Мӑтты няврэм рупaтайӆы хӑщӑс ки, щи хӑннэху па хятн веӆпӑсӆӑты вохӆа, трн верты нётты вохӆа.

Ёӆн хӑщм ай ёх ӑӊкиӆаӆ, ёӆн хӑщм ёхӆaӆ пиӆн трн ӆыв тӑйты вой-хўӆӆаӆа версӑт. Юшеӆ хўв муй ван вус, ӆыв ищи сӑрaн хопн муй ай хопн яӊхсӑт – ӆовӑӆсӑт.
Тӑӆн ай ёх урокӆaӆ юпийн ӑӊкиӆaӆ пиӆн трн тaӆ­сӑт, тўтъюх тaӆсӑт, ӆовӑт-мисӑт омӆэпа йиӊк еньщты вўраӊӑн тутӆисӆaӆ-воштысӆaӆ, намыӆта ӆовн ёхи йиӊк тусӑт. Аӆӑӊ ӑшко­ла еӆпийн пхиет ӆов шӑнша нaвӑрмӑӆӑт, сора нык йиӊк еньщты ӆовӆaӆ тувемийӆaӆ. Щӑӆта ӑшколая мӑнӆӑт.     

Ӆўӊ товийн па няврэмӑт колхосӑта варс морытты вохиӆисайт-тутӆисайт. Вун сӑрaн хоп тэӆыева веникн морытса, ӆэӆса па ёхи ӆовӑӆса. Тӑӆн щи витаминӑӊ ӆэттӑт мисӑта ӆа­пӑтсайт.
Эвиет  мис пусты, ай мисӑт еньщӆтӑты, нащaм хирты ӑӊ­киӆaӆа нётсӑт. Ӆўӊӑн па колхос мисӑт пусты щира вунта ӑӊкиӆaӆ пиӆа яӊхсӑт. 

Щиты щи прaйн няврэмӑт энмсӑт-вуӆсӑт, ӑӊкиӆaӆа-aщи­ӆaӆа, колхоса вун нётспа вер­сӑт.

Ар рупитсӑт, щиты вуӆты вунӑӆ­тыйӆсӑт. Вуна йиӆӑт, туп ай прайн верм верӆaӆ нмсӑн хӑщӆӑт. Еӆӆы щи верӆaӆ туӆӆaӆ-вуйтӆaӆӆaӆ. Щит ям щи. 

Тӑм йис па щира йис. Щиты няврэмӑт рупитты питӆӑт ки, мхты хят нюхмӑӆ: «Нын муя няврэм рупитты пaртӆӑӆӆӑн? Ӑн рӑхӆ, ӆўв ай. Вуна йиӆ – питӆ рyпитты». Туп няврэм айтэӆн ӑн вyнӑӆтыйӆты ки рyпитты, вyна йиӆ – верӆ ӑн вуйтӆӑӆӆэ. Укщмты рyпата эӆты питӆ. Яна щи, ӆавӑрт рупaтая ӑн рӑхӆ няврэмӑт партыя. Кен рупaтайн, верытты кемеӆн, ат рупитӆӑт, еӆӆы вуӆты вунӑӆтыйӆӆӑт. Вуна йиӆӑт – щи верӆaӆ мосмӑӆӑт.

Ӆаӆь юпийн энмм ёх.
Ӆаӆь юпийн вуӆм ёх,
Ар рупата рупитыйсты,
Арсыр вер нын верыӆыйсты.
ӆмин иса муй ӑнт йиса
Аӆӊӑтн сора нх куртсайты,
Мисӑт пусты нын тусайты,
Хоӆап вaнтты, трн верты – 
Иса  щи нын вунӆтӑсайты.          
Тӑӆaӊ ӆўӊ нын рупитсӑты,
Пеӆӊа войт ӆaпӑтсӑты,
Сх хӑшапн ӆлисӑты. 
Тӑӆн ищи рупитсӑты:
Ӑшкола юпийн трн таӆты, 
Тўтъюх тўты тэрмӑӆӑсты,
Вун пущкайн йиӊк тaӆсӑты,
Нащaм хирты веритсӑты,
Ӆовӆӑн-мисӆӑн еньщӑӆтӑсты,
Aрсыр верӑт рупитсӑты,
Щи верӑт ямӑт муй па ӑнта –
Нын нумсӑты: ин нын вун ёх.
Ма нумсэмн: вунӆтӑсайты 
Aрсыр верӑт тўӊа верты, 
Нмса пнты, еӆӆы тўты.