№ 19 (3535) - 2019

Васы мӑнты тыӆӑщ 7-10-мит хӑтӆӑтн Ёмвошн Россия мўвтєӆ мир вән мирхот вәс. Тыв 700 муӆтас хуят иса Россия мўвӑт эвӑӆт юхтыйӆсӑт. 

Лыпӑт хойты тыӆӑщ 20-мит хӑтӆӑн Ас, Ӆаӊаӆ ас йиӊк хуща тынӑӊ хўӆӑт тӑйты вєр оӆӑӊӑн вән мирхот вәс. Щи еӆпийн тыв юхтум мойӊ ёх, вән кәщайт па айкеӆӑт ӑкӑтты ёх Ёмвошӑӊ «Югорской» нємпи тынӑӊ хўӆӑт єнмӑӆты тӑхи кәща Павел Павлов щи хота тәтьӆяс. Щӑта мўӊ вантсўв, муй щирн мухсӑӊ, кӑри па сәх хўӆӑт єнмӑӆӆыйт. 

Васы мӑнты тыӆӑщ 4-митн «Открытый регион» нємпи тӑхийн тӑм тӑхи кәща нє Маргарита Козлова па Югра мўв архив тӑхи кәща нє Наталья Судакова пиӆа вәйтантупсы вәс. Щи хӑтӆӑн «Ма рәт ёхӆам» нємпи кӑсупсы оӆӑӊӑн путӑр мӑнӑс.

Маргарита Козлова лупӑс:

Ас потты тыӆӑщ 5-мит хӑтӆ вәнты «Пуквайт мӑӊхӑтӆ» нємпи ванӆтупсыя вєрум рәпатайт китты рӑхӆ. Щит йиӆуп вєр, хута рўщ пуквайт ванӆтӑӆыйт. Ванӆтупсы шуши мир ясӊӑт мўвтєӆ мир оӆ вўраӊӑн вєрӆы.

Ёмвошн айкеӆ хӑнш­ты ёха путӑртса, муй иты 2020-мит оӆн Россия мўв ӆуваттыйн мир нух ӆўӊӑтӆайт.

Пенсияя мӑнты вўтщум па ӑн рәпитты ёх пӑта нємасыя вәнӆтыйӆты вєрӑт ӆэщӑтӆыйт, ӆәӆн ӆыв мосты рәпата ат вәйтсӑт. 

Нын ӆӑӊхаӆты ки рәпата вәйтты муй па йиӆуп рәпата тӑхия мӑнты, «центр заня­тости населения» тӑхия юхтаты па мўӊ нынана нётӆўв:
– уша вєрты, муйсӑр рәпата тӑхет мўӊ ок­ругевн вәӆӆӑт;
– мосты рәпатая вәнӆтӑты;
– уша вєрты, хута рәпата мущатты рӑхӆ;
– вәнӆтыйӆты пийн кан вєр пўншты.

Нәмӑӆмӑӆэв, ин Ёмвош округн тӑйты герб посэв Россия мўв хон хуща рәпитты геральдической совет ёхн ӑн єсӑӆса еӆӆы тӑйты. Щи пӑта Югра мўв кәща ёх хўв мӑр ӆыв пиӆаӆа па оса тӑхетн кӑпӑртты хуятӑт пиӆа йиӆуп пос вєр әхтыйн рәпитсӑт. 

Кашиӊ хӑннэху ӑш­колайн вунӆтыйс. Вунӆ­тыём тӑӆӆаӆ нумӑсн ипўша хӑщӆӑт. Аӆпа, тухӆ прайн щи тӑӆӆаӆ ёхӆы керӑтты вўтщийс, туп щи верӑт, щи тӑӆӑт ипўша щи мӑнсӑт: ёх­ӆы, вуӆм тӑӆӆӑв, ке­рӑтты щирэв ӑнтм. Вуӆты юшев, вуӆты пӑнтэв еӆӆы мӑнӆ, еӆ­ӆы щуртысӆ. 

Щи оӆӑӊӑн Сәрхӑнӆ вошн Ас потты тыӆӑщ 1-2-мит хӑтӆӊӑнӑн «Вўэт авӑты мўвтє ёх» оса тӑхи мирхотн уша йис. Интӑм ӆыв кимит пўш ӑктӑщийӆсӑт, ӆәӆн уша павӑтты, муй щирн вўӆы тӑйты мўвтєӆ мир вәӆӑт, муй вўрн вўэт авӑӑт па муйсӑр нўшайт тӑйӑт.

Васы мӑнты тыӆӑщ 5-мит хӑтӑӆн мўв мўхӑӆ мир няврєм вәнӆтӑты ёх мӑӊхӑтӆ постӑсӑт. Ёмвош округн ар хӑннєхә ай тёпиет рәт ясӊӑта вәнӆтуман рәпитӆӑт. Тӑм вуӆаӊ мӑӊхӑтӆ ӆєпн эвет па пухӑт хӑнты, рўщ ясӊӑта вәнӆтӑты нє Олеся Вячеславовна Хандыбина оӆӑӊӑн хӑншӆум. 

Югра мўв увӑс пєлӑкн Cўмӑт­вош районӑн ай Ас хонӑӊӑн Тэк кәрт вәӆ. Тӑм вошн хўв йистєӆн Ас хӑнты мир вәӆӆӑт. Тэк кәртӑӊ ёх ӆыв рәт ясӊеӆн ариӆӑт, кўтэӆн путӑртӆӑт. Няврємӑт хӑтӆ мӑр тӑйты хотн ай тёпиет хӑнты ясӑӊа вәнӆтӑӆыйт. Щӑӆта ӑш­колайн няврємӑт рәт ясӑӊ ищи уша вєрӆӑт. 

Вухаӆь ими Светлана Ксенофонтовна Мол­данова Ваньщавӑт кәртӑн вәӆ. Ӆўв вәйт ӆор тыӆӑщ 15-мит хӑтӆӑн 70 оӆа йис. Ин пирӑщ ёх мӑӊхӑтӆ вўраӊӑн тӑм ими оӆӑӊӑн хӑншӆум.

Лыпӑт хойты тыӆӑщ 26-28-мит хӑтӆӑтн Ёмвошн округ мир ӑктӑщийӆсӑт. Ӆыв нарӑсты утӑтн юнтты па нарӑсъх вєрты вәнӆтыйӆсӑт. Мосӆ лупты, щимӑщ мирхот оӆ мӑр кӑт-хәӆум пўш вєрийӆӆы.

Лыпӑт хойты тыӆӑщ 27-митн Ёмвошн вухаӆь нє Маргарита Фёдоровна Рябова (Яркина) мирхот ӆэщӑтӑс. Ӆўв ӑктӑщум мир хӑнты па вухаӆь якӑт тәса якты вәнӆтӑс.

Щӑта Ёмвошӑӊ ёх тум­пи Сәрханӆ, Югорск, Варъюхан кәрт Ниж­невартовской район, Шапша кәрт, Салым кәрт Нефтеюганской район эвӑӆт мир юх­тыйӆсӑт. Маргарита Фёдоровна ӑктӑщум мир «Хә як», «Вухаӆь як», «Куренька» па па якӑт тәса якты вәнӆтӑс. Ӆўв лупӑс, хуты вухаӆь щирн якты ӆўв Мария Сергеевна Меровайн тә­са вәнӆтӑсы. Щит пӑта ӆўвеӆа вән пәмащипа ясӑӊ лупӆ. 

2019-мит оӆ округевн «Хоттєӆ ёх оӆа» нємӑтсы. Па ай тӑхет потты тыӆӑщ оӆӑӊмит хӑтӆӑн Россия мўв ӆуваттыйн вәнӆа­та вум хуятӑт хӑтӆ постӑӆы. Ёмвошн щи оӆ па щи хӑтӆ вў­раӊӑн пирӑщ хуятӑт пӑта «Ём­вош мєт апраӊ аӊканки муй па щащи» кӑсупсы вєрӑнтсы. 

Мєт оӆӑӊ щимӑщ кӑсупсы 2010-мит оӆн вєрсы. Ӛхӑт па щатьщащет па аӊщащет кўтэӆн кӑссӑт. Щи пийн «Суперба­бушка и Супердедушка Ханты-Мансийска» кӑсты щирӑт вє­рӑнтсыйт. 

Лыпӑт хойты тыӆӑщ 25-митн Нижний Новгород вошн «Россия мўв еӆ вәӆупсы» нємуп мўвтєӆ мир вән мирхот пурайн «Россия мўв нўӆъх» нємпи ариты-якты хӑр вәс. Щит мўӊ мўвев культура вєрӑт тәты министерства, «Россия мўвев мирӑт ассамблея», «Сотворчество народов во имя жизни», арсыр мирӑт вєрӑт тәты федеральной агентства па Нижегород­ской область кәщайт унтасн ӆэщӑтман вәс.

Щи хӑтӆ Нижегород­ской тынєсты хӑрн вє­рӑнтты 39 хуят ӆыв вє­рум хурамӑӊ пурмӑсӆаӆ аӆьсӑт па тынєссӑт.

Лыпӑт хойты тыӆӑщ 23-мит вўш эвӑӆт 27-мит хӑтӆ вәнта хӑнты па вухаӆь мир йис кәртӑн Ёмвошн певӑӆты хот па карты павӑӆты хот хә ёх Вячеслав Кондин, Анатолий Брусницин, Павел Тользин па Михаил Кондин омӑссӑт. Ӆыв мира ванӆтӑсэӆ, муй иты катра тӑмӑщ хотӑт вєрӑнтсайт. 

Арӑӊ, моньщӑӊ хӑнты эви Виктория Молданова Касум мўвн єнмӑс. Ӆўв нәмӆӑӆэ, ая вәӆмаӆн ванкўтӆы щащеӆ па щатьщащеӆ хуща вәнт кәрта ӊхӑс. Ӆўӊӑн ай авка єнмӑӆтыӆӑс. Пәсӑӊ пунман вәс. Кашӑӊ вєрн щащеӆа па щатьщащеӆа нётыӆӑс. Вән кӑтӊӑӆ эвӑӆт арсыр йис путрӑт, моньщӑт па арӑт хәӆляс. Виктория айтєӆн ар пўш рәт ясӑӊ арсыр кӑсупсэта стихӑт китыӆӑс. Ӑшколайӆ Амня вошн етшуптӑсӆэ. Щӑӆта Ёмвошн Югорской университетн вән нєпека вәнӆтыӆӑс. Ин тӑм айӆат хӑнты эвие Когалым вошн вәӆ. Ӆўв хӑнты ясӑӊӑн ма па тәса хӑншӑӆ.