Вәщ тыӆӑщ 30-мит хӑтӆӑн Наталья Комарова Советской районӑн мирхот вєрӑс. Щит тәсӑт «Содействие» нємпи социальной па благотворительной вєрӑт тәты тӑхи кәща нє Татьяна Байкарова, блогер Индира Шибанова па оса вєрӑт тәты нє Вера Богдан. 

Мирхотн онлайн щирн мӑнӑс. Щӑ­та путӑртсӑт, хутыса Со­ветской район хўваттыйн национальной проектӑт рәпитӆӑт, районӑн вәӆты мир кәща нє мосты вєрӑт оӆӑӊӑн иньщӑссӑт. 
Округ кәща нє лупӑс: 

Айӆат ёх пӑта вєрум «Йис кәртӑт вәӆупсы» кӑсупсыя, мӑта ут хӑнты, вухаӆь, юрн ясӊӑтн ӆэщӑтӆы, няврємӑт хӑншум путӑрӆаӆ китты питсӑт. Щит Сўмӑтвош, Нуви сӑӊхум районӊӑн па Ёмвош эвӑӆт пушхӑт хӑншсӑт. 

Тӑм кӑсупсы 2021-мит оӆ ай тӑхет потты тыӆӑщ оӆӑӊ хӑтӆ вәнты мӑнты питӆ. Округевн вәӆты няврємӑт хӑншум путӑрӆаӆ щив китты вє­ритӆӑт. Щит кӑт щирн ӆўӊӑтты питӆы: 7-12 тӑӆ ӆуват па 13-18 тӑӆ ӆуват айӆат ёх.

Россия мўвевн коронавирус мәш эвӑӆт хәӆум вакцина вәӆ. Интӑм кашӑӊ хӑннєхә щит ут ӆоньщтӑты щир тӑйӆ. Ешавәӆ па хӑннєхә пириты питӆ, мӑта пўртән ӆоньщтӑты ӆӑӊхӑӆ. Кашӑӊ хӑтӆ ар хуят прививка вєрӆӑт, тәп щи кўтн интӑм ар хӑннєхә щи мәшн мәшитӆӑт. 

Тӑта иса мир кўтн 1 % хӑннєхә щи атум мәшн мәшитӆӑт. Щи оӆӑӊӑн айкеӆӑт ӑкӑтты хуятӑт еӆпийн путӑртсӑт «Центр-СПИД» тӑхи вуӆаӊ тохтур хә Андрей Петровец, эпидемиологической отдел кәща нє Наталья Бугаева па профилактика отдел ух нє Анна Новоженова. Щӑта путӑртсӑт, хутыса щи атум мәшн юхтум ӑӊки па ӆўв пушхӑӆ ӆавӑӆты.

Россия мўв хон ики В. Путин поступсы щирн Пенсионной фонд тӑхи эвӑӆт вәнӆтыйӆты няврємӑт тӑйты хоттєӆ ёх 10 щурӑс шойт вухн сухуптӑты питӆыйт. Щи пӑта вохты нєпек Госуслуги тӑхи мухты китты рӑхӆ. 

мкєм арат хоттєӆ ёх Госуслуги тӑхи мухты пищмайн китсыйт. Ӆывеӆа тәп мосӆ вантты, тўӊщирӑӊа муй ӑнтә нє­пекӑт хӑншман вәӆӆӑт па юхӆы Пенсионной фон­да щи пищма китты.

Кашӑӊ хӑннєхәя вәӆупсэӆ хўват вух ёша павӑтты пӑта рәпитты мосӆ, ԯўвеԯа мосты рәпата вәйтты мосӆ. Щи вєрӑтн рәпата кӑншты хотн рәпитты ёх нётӆӑт.

Рәпата кӑн­шты хотӑт хӑннєхәя мостӑты рәпата вәйтты нётԯӑт, щи киньща ԯыв па сыр-сыр вєрӑт вєрӆӑт. 

«Николай Пирогов» нємуп мәшӑт мӑӆтӑты хоп – щит «Центр профессиональной патология» хуща вәӆты тўтӑӊ хоп. Тӑм мәшӑт мӑӆтӑты хоп мєт оӆӑӊ 1993-мит оӆн йиӊка эссӑӆса, щи пийн па сыр-сыр йиӆуп пурмӑсӑтн миева ӆэщӑтса. Тӑм хӑтӆ мўӊ Россия ӆуваттэвн тәп и тӑмӑщ хоп вәӆ, муй тӑхийн ай вошӑӊ мир мӑӆтӑӆыйт. Тӑм вән тўтӑӊ хоп тәп щи вєр щира ӆэщӑтман вәӆ. 

Мәш мӑӆтӑты хопн ӆэщӑтман вәӆ 19 ай хот йитые, муй тӑ­хийн тохтурӑт рәпитӆӑт, иса тӑта 9 тохтур па 12 ай тохтур рәпитӆӑт. 

Россия президент Владимир Путин мўӊ мўв ёхӆўв государствен­ной мевӆ посн мойӆӑсӆэ. 

Тӑм ванӑн президент поступсы єтӑс. Щӑта хӑншман, законӑт пиӆа хўв мӑр така па каркама рәпитты пӑта мевӆ посн «Орден почёта» Ём­вош округ Дума кәщая нётты лӑӊкӑр хә, увӑс ёх ассамблея кәща хә Ере­мей Айпин мойӆӑты.

Югра губернатор На­талья Комарова Еремей Айпина ишӑкты нєпек китӑс: 

Андрей па Татьяна Ерныховӊӑн Нуви сӑӊхум район Касум вош эвӑӆт  Россия ӆуват вәӆты «Семья года - 2021» кӑсты тӑхийн, «Золотая семья России» номинацияйн нух питсӑӊӑн.

Щи вєр организа­ционной комитет заседания пурайн уша йис.

Тӑта мосванӑн, вәщ тыӆӑщ 27-мит хӑтӑӆн, Ёмвошн РИЦ «Югра» нємуп айкеӆӑт ӑкӑтты тӑхийн мирхот мӑнӑс. 

Щи пурайн пири­супсэт округев ӆу­ватн вєрты кәща хә Д. Корнеев, Югра мўвев Общественной штаб тӑхи кәща нє О. Сидорова, щӑӆта па «Независимый общественный монито­ринг» тӑхи кәща хә С. Ро­зенко, округев хўватн вәӆ­ты «Единая Россия» партия тӑхи сек­ретарь хә Б. Хохряков па Дума хот ЛДПР тӑхи кәща хә В. Сы­сун путӑртсӑт, муй щирн лыпӑт хойты тыӆӑщн пирєсты вєрӑт ӆэщӑтты. 

Тӑта мосванӑн Сўмӑтвош эвӑӆт тәс айкеӆ юхтӑс, хуты айӆат хә тухӆӑӊ хопӑт ӆатты тӑхийн рәпитӆ. Щит Роман Викторович Ананьев, ӆўв кӑт финно-угорской мирӊӑн кўтн ай тӑхет потты тыӆӑщ 20-мит хӑтӑӆн 1989-мит оӆн Сўмӑтвошн тӑм нуви тәрум иӆпия юхтӑс па иса айтєӆн щӑта вәс па єнмӑс. 

Ма щирємн, мосӆ лупты, хуты ӆўв йис пурайт вўш эвӑӆт Вынгилевӑт вухаӆь ми­рӑта ӆўӊтӑсты хӑннє­хуятӑт эвӑӆт вәӆ. Ӆыв опращ ёхӆаӆ тӑм увӑс мўвева хўвн юхӑтсӑт па Вынгилевӑт нємуп кәртэӆ тӑта ӆэщӑтсӑт. 

Нижневартовской район вуӆаӊ хӑннєхә Павел Янчевич Айваседа вәщ тыӆӑщ 20-мит хӑтӆӑн 80 оӆа йис. Щит округев йис вєрӑт, шуши мирев культура, йис арӑт, моньщӑт тәса вәты хә.

Катра пурайн хӑнтэт мосты пурмӑсӑт ӆапкайн хән ӆәтыйӆсӑт, щит ӆыв ёнтсӑт па вєрсӑт. Ар щимӑщ пурмӑс ӆыв тунты эвӑӆт вєрӑнтыйӆсӑт. Кашӑӊ хотн хинтӑт, воньщупӑт, йиӊӆӑт, анӑт вәсӑт. 

Тӑм йисн айӆат ёх щи вєр ӑн вәӆэӆ, айкємн тӑм вєр вәтшӑты питсэв. Щи пӑта нємасыя ванӆтупсэт вєрӑнтты, йис пурмӑсӑт вєрты вәнӆтыйӆты па айӆат хуятӑт вәнӆтӑты мосӆ. Ӆәӆн мўӊ шуши мир йис вєрӆўв ат хӑщсӑт па няврємӆўвн, хиӆыӆўвн ат вәсыйт.  

Вәщ тыӆӑщ 20-мит хӑтӆӑн Ёмвошн «Торум Маа» тӑхийн «Няврємӑт юнтупсэт па онтупӑт» әмӑщ ванӆтупсы вәс. Щӑта 30 оӆ мӑр ӑктум, семинарӑт пурайн вєрум онтупӑт ванӆтӑсыйт. 

Музейн рәпитты нє Ирина Ксено­фонтова путӑртӑс, хуты ӆыв тӑм ванӆтупсыя иса округевн вәӆты увӑс па хӑтӆ єтты пєлӑк хӑнтэт, вухаӆят онтупӑт вантты пӑта пунсӑт. Ӆўв арсыр онтупӑт оӆӑӊӑн путӑртӑс. Мєт оӆӑӊ онтуп, хуӆта веӆщи сєма питум пушӑх пунӆы, ӛхӑт вәнта тәӆы па ха эхӑтӆы. 

Иса 1999-мит оӆ вўш эвӑӆт Ӆорвош районӑн Ямал мўвн Хӑнты-Муши йис кәртые хуща этнографической парк-музей пўншсы. Щи киньща щӑта вәӆты хӑнтэтн ӆўв нємасыя Хӑнты-Муши нємн кантсы. Вантэ, ӆўв пўӊӆӑӆн иса катра пурайт эвӑӆт вой-хўӆ веӆпӑс тащӑӊ тӑхет вәсӑт. 

Вухаӆь ими – щит тәс вєртутӑӊ, хотӆ ма тӑйты нє, сӑмӑӊ ӑӊки па ими. Ими вәӆупсыйн арсыр щирӑт вәӆӆяӆӑт, муй рӑхӆ вєрты, муй ӑн рӑхӆ, муй щирн вәӆты мосӆ, щи вєрӑта ӆўв эвиӆаӆ, хиӆнєӆаӆ вәнӆтӑсӆэ па щиты ӆыв вәсӑт. Тӑмхӑтӆ айӆат эвет ӑн ӆӑӊхаӆӑт шєӊк вән хуятӑт хәӆӑнтты, ӆыв щирӆаӆн вәӆӆӑт. Па, ӆәӆн эвет м нєӊӑта па имета ат йисӑт, ёнтӑсты па вєрӑнтты вєр щирн ӆывеӆ єнмӑӆты мосӆ. 

Тӑм ванӑн «Хӑтӆые» нємпи хоттєӆ ёх кўлуп кәща нє Ирина Фирсова хӑнты мир пурмӑсӑт шавиты «Нуви ат» тӑхийн имет ха ӑктыӆӑс. Ӆўв щив юхтум имета ванӆтӑс, муй щирн щӑшкан сух эвӑӆт тўрӆопӑс вєрты рӑхӆ. Щи пӑта нємасыя «жмурение» па щирн «стяжки» нємпи вєр вәӆ. Хән щӑшкан сух ха таӆӆы па щит эвӑӆт сӑк вєрӆы.

Ӆўв тӑм ущхуӆь вєр интернет хўват ван­тӑс па вәнӆтыӆӑс. Щӑӆта нумӑсн юхӑтсы щи әмӑщ вєра нєӊӆаӆ вәнӆтӑты. 

Ӆўӊ тәрумн няврємӑт вәнӆтыйӆты тӑхиӆаӆ эвӑӆт рўтьщӑӆӑт, рәт мирӆаӆ пиӆа вәйтантыйӆӆӑт па няврємӑт пӑта вєрум кәртӑтн сыр-сыр вєрӑт вєрӆӑт.

Сўмӑтвош район ху­ща «Мань Ускве» нємуп кәртӑн хәӆум пўш няврємӑт ӑкӑтӆайт. Мєт оӆӑӊ щит вәщ тыӆӑщн оӆӑӊ хӑтӆӑн «Вєрӑӊ ёх» сменая тыв юхӑтсӑт, тӑта няврємӑт ёнтӑсӆӑт, шўкщӑӆӑт, нюх­рантӆӑт. Ӆыв вухаӆь ёх йис пурмӑсӑт тунты, х, ӆўвӑт эвӑӆт вєрӆӑт.

Анна имаев хотӆ иса пурайн сыстам, щикўш хотхӑреӆ ванкўтӆы ӑн ӆюхӑтсӑӆэ. Ӆўӊӑн хот­хӑри ванкўтӆы ӆюхӑтты щир ӑнтәм, щи тумпи ар вєр вәӆ. Анными пурмӑсӆаӆ, анӆаӆ, ӆәмӑтсухӆаӆ ма пунман тӑйсӑӆэ, ӆэваса хән вущкӑсӆэ. Сухӆаӆ вўсӑӊа ки йисӑт, юӆупн юӆсӑӆэ. Щи оӆӑтн юӆупты пӑта нємхуят ӑн нхӑс. Кашӑӊ хоттєӆ ёх хущи имет ӆәмӑтсуха юӆупты ёнтсӑт. Мєт ма вантман сопекӆаӆ тӑйсӑӆэ, щи пу­раятн ӆапкайн ӆәмӑтсух па сопек ӆэваса ӑн тынысы. Сопекӆаӆ мсыева ӆю­хӑтсӑӆэ, хопӆ эвӑӆт вўты шәшман ваншия мәӊхсӑӆэ.

Имуӆтыйн нампӑр войе ӊхӑӆ па ты­веӆт-тухеӆт ӑл наврум­тыйӆ. Щиты навӑртӑӆ кўтн мўв хуща вәнт вой нюхи пўлые мущатӆ. Тәп ӆєты пиньщӑӆ па щи кәмн нәмӑӆта вурӊа нєӊӑн ўвн аӆумӆа: 

– Варх, варх, варх, варх!

Ин войлєӊки вурӊа имеӊӑн така пурємӑӆа, ӆўв нюхи пўлӑӆ па нух  нрємӑӆа, па щитӑӆн вур­ӊӑен еӆ пәрӆумтӑӆ па со­рашӑк вәнши х тыя нух ӆатумтӑӆ.
Щи киньща нампӑр войлєӊкие мойпӑр икеӆ хуща мӑнӆ па ин ӆўвеӆ щиты щи пойкӆӑӆэ: