«Йис кәртӑт вәӆупсы» нємпи няврємӑт пӑта ӆэщӑтум кӑсупсы сухнӑс. Сўмӑтвош, Нуви сӑӊхум, Нижневартовской, Ёмвош районӑт, Ёмвош, Мегион вошӊӑн эвӑӆт эвет-пухӑт хӑнты ясӑӊӑн 21 путӑр китсӑт, ӆывеӆа вән пәмащипа лупӆўв. Ӑӊкета-ащета, вәнӆтӑты ёха ищи вән пәмащипа ястӑӆўв, хуты няврємӑта әмӑщ путрӑт хӑншты нётсӑт. 
6-12 оӆ ӆуват няврємӑт кўтн Игрим кәртӑӊ эви Анастасия Новьюхова (12 оӆ) оӆӑӊмит тӑхия питӑс. Ин ӆўв путрӑӆ ӆўӊӑтты вєритӆӑты.

Помӑт кәртӑн йис пура вўш эвӑӆт рәт ёхӆам вәсӑт. Щӑта аӊкаӊкєм, аӊщащєм вәсӊӑн. Кәртэв Вўтвош пўӊӑӆн вәӆ. Ӆўӊ пурайн щив тәп юхан хўват мӑнты рӑхӆ. Ма кашӑӊ оӆ щив ӊхӆум, кәртєм мосман тӑйӆєм.

Интӑм щӑта шимӆ вәӆты хот омӑсман вәӆ, сыры щит вән кәрт вәс. Помӑтн ар катра хот вәӆ, тәп нємхуят щив ӑн юхӑтӆ. Сыры Иван Павлович Рандымов аӊ­ща­щєм мў­ӊева, хиӆыӆ­аӆа, кәртэв оӆӑӊӑн пу­тӑр­тӑс, щирн щи оӆӑӊӑн хӑншты вўтщӑсум. Хӑнш­ты пу­райн «Касум – ёх» киника ӆўӊӑтсум, щӑта ищи ар мосты вєр уша павӑтсум.

Ма мєт вән аӊкаӊкєм Марфа Васильевна Лисманова – хӑнты ими, ӆўв 1908-мит оӆн Локосово кәртӑн сєма питӑс, интӑм щит Сәрханӆ район, катра пурайн щит Сәрханӆ уезд Локосовской волость вәс. Ӆўв ащеӆ – ӛрӑӊ хӑнты ики вәс, ӆўв ӆовн ар вєрста хўваттыйн тывеӆт-тухеӆт мир, пәщта, пурмӑсӑт, ӆєтутӑт па па утӑт тәтьӆяс.

Вән аӊкаӊкєм Мар­фа Васильевна Лис­манова Кузьма Степа­нович Островский хуща икия мӑнӑс, па ӆын Ер­маково вўт кәрта вәӆты касӑӆсӑӊӑн. 

Тынӑң няврємиет! Мўң нын пиана еы хӑнты ясӑң вәнтӑты питўв. Интӑм кашӑӊ няврємие, айӆат эвие па пухие пӑта, аӆпа, мєт амтӑӊ пура юхтӑс. Ин пӑ ӑңхаўв уша вєрты, ӆўӊ рўтьщӑты пура оӆӑӊӑн ясӊӑт ма тӑйӆӑты муй ӑнтә? 

Иньщӑсупсэт ма ӆўӊтаты па пириюм мосты ясӊӑт кроссворда хӑншаты!

Тӑм оӆ ай тӑхет потты тыӆӑщн колледжӑтн вәнӆтыйӆты айӆат ёх кўтн хӑнты, вухаӆь па юрн ясӊӑт әхтыйн кӑсты щирӑт ӆэщӑтыйӆсыйт. Мєт оӆӑӊ пўш щимӑщ кӑсупсы тәняӆ вєрӑнтсы. 

Еша вәӆман вухаӆь мир рәт ясӊеӆн «Митрайӊ х» тур сыйң киника хәӆӑнтты питӆӑт. Щимӑщ тўрсыйӊ киника «Центр продвижения языков и культур обско-угорских народов» нємуп оса тӑхийн рә­питты ёх ӆэщӑтӆӑт. Щи тӑхи кәща нєӊа  Майя Ефимовна Макарова рәпитӆ. Мин ӆўв пиӆаӆа вәйтантыйӆсумн па путӑртсумн:

- Майя Ефимовна, тўр сыйӊ киника вєрты кє­­ша  хуӆща вух вўсты? 

Ным Няръёх кәрта ӊхмємн ма няврємӑт вухаӆь ясӑӊа вәнӆтӑты нє Лариса Николаевна Карпенко (Хозумова) пиӆа вәйтантыйӆсум па путӑртсум.

Тӑм вухаӆь нє ван хӑт­ӆуп тыӆӑщ 19-митн 1970-мит оӆн Сўмӑтвош район Са­ранпауль кәр­тӑн сєма питӑс. Ӑшкола пийн еӆӆы хӑтӆ мӑр ай няв­рємӑт тӑйты хотн эвет-пухӑт пиӆа рәпитты вәнӆтыӆӑс. Еӆӆы ӆупӑс: 

Тӑм оӆ Ёмвош технолого-педагогической колледж хӑнты няврємӑт етшуптӑӆӑт. Ай няврємӑт вәнӆтӑты ёха 576а группа хуща вәнӆтыӆум эвет Наталья Васильева, Ольга Покачева па Лада Михайлюк йисӑт.

Рәт ясӑӊ вәты мосӆ, щит ӑӊкен па ащен путӑртты ясӑӊ. Кашӑӊ  тыӆӑщ Кӑсумн мирхот вєрӆы, ӑктӑщум ёх рәт ясӑӊ оӆӑӊӑн путӑртӆӑт, муй вєрты, ӆәӆн рәт ясӊев еӆӆы ат вәс. 

Тәнӆуп тыӆӑщ 21-митн Касум вош кини­кайт ӆў­ӊӑтты хотн вошӑӊ мир ӑктӑщийӆсӑт рәт ясӑӊ хӑтӆ постӑты щира. Алсу Хасимовна Назырова м па хошум ясӑӊ ӑктӑщум хуятӑта лупӑс. «Кӑсум ёх» тӑхи хуятӑт касум мўв мирева м вўща ясӑӊ лупсӑт. 

Тӑм оӆн щимӑщ хур вєрсӑт, Надежда Ран­дымова хурамӑӊ эвиет хӑншӑс – щит хӑнты эви, сӑран эви, юрн эви, щи нєпек унтасн иса хуятӑта м вўща ясӑӊ китӆўв. 

Кашӑӊ оӆ тәнӆуп тыӆӑщ 21-митн Ёмвош округ ӆуваттыйн шуши хуятӑт рәт ясӑӊӑн диктант-путӑр хӑншӆӑт. Тӑм вєр 2015-мит оӆ вўш эвӑӆт тәты оӆӊитсы. Тӑм тӑӆ щи әмӑщ па мосты вєр хәтмит пўш ӆэщӑтсы. Иса ӆуваттэӆн тӑм пўш 700-кєм арат хӑннєхә щит хӑншӑс.