Шӑншвош кәртӑн Манстӑр районӑн кўтуп ӑшколайн ямкєм о няврємӑт арсыр хӑнты нє вєрӑнтты ёш рәпатая Мария Герасимовна Зверева (Туева) вәнтӑ. Ма ўв пиэа путрємӑсум, муй щирн тӑм юхи хӑщум оӑтн ай эвет ёнтӑсты, сӑк пиа рәпитты па якты-ариты хотӑт кәртӑң мир епийн вантӑты ўв хущӑэ.
– Мария Герасимовна, мӑта тӑхийн нӑң сєма питсӑн, єнўмсӑн, вәнтыйсӑн, щи вєрӑт оӑңӑн мӑтты айке вєра?
– Ма Пәкӑр нємуп ай кәртыенӑн, хута тәп 36 хот вәс, Сўмӑтвош районӑн сєма питсум. Тєк кәртӑң па Сўмӑтвош ӑшколаитн сыры оӑтн вәнтыйсум. Ӛхӑт па Тюмень вошн прядильщица щирн ГПТУ – 16 нємуп профессиональной училища етшуптӑсум па щӑта рәпитты питсум. Щи вошн вет о вәсум па рәпитсум. Щӑта ӑңкєм мәшитты питӑс па ма ўв хущеа юхи юхӑтсум. Щиты ма культурайн рәпата мущӑтсум па Пәкӑр кәртӑң хӑннєхуятӑт рўтьщӑты хот кәща нєңа йисум. Щӑта икия мӑнсум па мин китумтӑк нумӑс вєрсумӑн, хуты тӑм ай кәртые хущи тўңщирӑңа рәпата ӑнтәм па па тӑхия касӑсумӑн. Ӑңкєм щи пурайн тумтака йис па щит пӑта 1980-мит он тыв, Шӑншвоша, икєм пиа юхӑтсумӑн. Тӑта, вантэ, әйнєңєм вәс па ўв минємӑн тыв щи хущсӑэ. Мєт оӑңӑн ма тӑм кўтуп ӑшкола-интернатӑн няврємӑта єтут кавӑртты нє щира рәпитты вўянтсум. Щиты 1981-мит о вўш эвӑт па иса 1996-мит о вўш вәнта иса щи тӑхємн щи вәсум.
– Хән па нӑң няврємӑт пиа рәпитты питсӑн?
– 1990-мит оӑтн, вантэ, арсыр хӑнты муй вухаь ёхўв йис вәупсы щирӑт нух аумты питсыйт. Щит пӑта тӑм Шӑншвош ӑшколаевн ищиты хӑнты нєңӑт ёнтӑсты муй сӑк эвӑт муты пурмасӑт карӑтты вєрӑт шєңк сӑмӑңа тӑйты вўянтсӑт. Щимӑщ хӑннєхә мосӑс вәйтты, ән ўв ӑшкола няврємӑт ищиты сыр-сыр хӑнты мир вєрӑнтты ёш рәпатая тўңщирӑңа па вещката ат вәнтӑс. Щит пӑта ма ӑшкола-интернат кәщайн декоративно-прикладной искусствайт нє щира 1996-мит о вўш эвӑт рәпитты павӑтсыюм. Ин тӑм кўтн мастер производственной обучения нє щирн тӑта ищи хурасуп рәпатайт эщӑтум.
– Муйсӑр классӑта яңхты эвет нӑң мєт оӑң пурайн ёнтӑсты па сӑк эвӑт арсыр пурмасӑт кӑрӑтты щирн сырыя вәнтӑсӑн?
– Мєт оӑң оӑтн ма ветмит класс хущи вәнтыйты эвет пиа рәпитсум. Ӛхӑт вәншӑк няврємӑт па ма хущєма арсыр ёш рәпата әмща вєрты юхтыйсӑт. Хән па щи эвет яма ёнтӑсты питсӑт, щи пурайн ма ыв пиэа нємасыя хӑнты мирєв сыр-сыр арӑт па як хурасӑт вәнтӑты вўянтсум. ывеа щимӑщ вєр, ма щирємн, мєт әмща йис. Щиты иса 1997-мит о вўш эвӑт мўң кәртэвн муй ӑшколаевн якты-ариты хотӑт мир епийн вантӑты питсўв.
– Мария Герасимовна, технология щирн мӑнты урокӑт пурайн муйсӑр пурмасӑт муй әмӑтсухӑт ёнтӑты па муй ыв пиэа еы вєрӑты?
– Вәншӑк классӑтн вәнтыйты пухӑт па эвет арсыр рәпатайт вєрты щирӑта тӑта вәнтӑыйт. Вантэ, ӑшкола етшуптӑты пурайн ыв тракторӑтн муй машинаитн рәпитты вєритӑт. Эвет секретарь па технолог нє щирӑтн ищиты вәнтӑўв. Технологӑт арсыр єтут кавӑртты муй әмӑтсухӑт ищиты тәса па хурамӑңа ёнтты вєритӑт.
Владимир НОСКИН