Айкеԯӑт - Новости

Тӑм ванӑн редакцияева английской ясӑӊӑн пищма юхтӑс. Щит Швей­цария мўв эвӑӆт Витус айӆат хә хӑншӑс. Ин щи пищма ӆўӊтаты:

Тәнӆуп тыӆӑщ 17-мит хӑтӑӆн «Музей При­роды и Человека» хотн Ёмвошн арсыр мўвтєӆ мир хӑннєхуятӑт кўтн «Арктика мўв вәнӆ­тӑты щирӑт – 2020» вєр пўншсы. 

Мосӆ лупты, хуты тӑмӑщ вәнӆтӑ­­ты вєр ху­щи Великобри­тания па мўӊ Россия хон пєлкев эвӑӆт арат­тєӆн 30-кєм хӑннєхә рәпитӑс. Иха юхтум па наука щирн гидроло­гия, криосфера, атмос­фера, арсыр экосистема, социоло­гия па культура вєрӑт м­сыева ин уша павӑтты па тўӊщирӑӊа артаӆӑты хӑннєхуятӑт ӆыв кўтэӆн иха вәйтан­тыйӆсӑт па путрємӑсӑт.

2012-мит оӆ вўш эвӑӆт «Торум Маа» нємпи йис пурмӑсӑт шавиты тӑхи ёх няврємӑт пӑта кӑсупсы вєрӑнтӆӑт. Сыры тәп Ёмвошӑӊ пушхиет щи кӑсупсыя рәпатайӆаӆ китты вєритсӑт. Ӛхӑтшӑк щи ут окружноя вєрсы, щирн интӑм округ иса вошӑт па кәртӑт эвӑӆт няврємӑт вєрум утӑт китты щир тӑйӆӑт. Тӑм оӆн ветмит пўш кӑсупсы вєрӆы.

Тыв иса няврємӑт, хӑнтэт ӆыв муй па мир эвӑӆт, вєрум пурмӑсӑт муй па хурӑт китты щир тӑйӆӑт. Ӆыв ванӆтӑӆӑт, муй нәмӑсӆӑт шуши ёх вәӆупсы оӆӑӊӑн. Кӑ­супсыйн щимӑщ номи­нацияйт вәӆӆӑт:

«Югра мўв йис путрӑт» нємпи хурӑӊ-путрӑӊ кимит кӑсупсы сухнӑс. Тәнӆуп тыӆӑщ 21-митн рәт ясӑӊ мўвтєӆ мир мӑӊхӑтӆ пурайн Ёмвошн Мўв-Авӑт па Хӑннєхә нємпи катра пурмӑсӑт ӆавӑӆты хотн щи кӑсупсыя китум хурӑт эвӑӆт ванӆтупсы ӆэщӑтсы.

Тӑм оӆн округ 35 кәрт па вош эвӑӆт кӑтсоткєм 7-16 оӆ ӆуват няврємӑт хӑнты, вухаӆь, юрн ми­рӑт йис путрӑт ӆўӊӑтмеӆ пийн хурамӑӊ хурӑӊ-путрӑӊ хӑншсӑт. Хәнты щит вухаӆь нє Н. Ана­деева ӆэщӑтты оӆӊи­тӑс, щи пурайн ӆўв «Но­вости Югры» газе­тайн рәпитӑс. 

Рәт ясӊӑт мӑӊ­хӑтӆ пу­райн Ёмвошн киникайт ӆўӊӑтты хотн «Хӑнты мирєм арӑт» кини­ка єтум пӑта вәй­тантупсы вәс.

Тӑм йисн няврємӑт хӑнты ясӑӊ ӑн тӑйӆӑт – щит мўӊ мирев пӑта шєӊк вән нўша. Щиты ки еӆӆы питӆ, мўӊ рәт ясӊев вәт­шӑӆўв. Щирн тӑм пурайн хӑнты щирн арсыр нєпекӑт єсӑӆты мосӆ. Вантэ, мосӑӊ, хәнты ясӊев вәтшум пийн и нумсӑӊ хуят нєпекӑт эвӑӆт ясӊева йиӆуп вәӆупсы мойӆӑӆ.

Тәнӆуп тыӆӑщ 23-митн Мўвев ӆавӑӆты ёх хӑтӆ постӑӆўв. Щи хӑтӆ оӆӑӊӑн 27-митн 1922-мит оӆн поступсыйн хӑншсы.

Мӑнум оӆ ван хӑтӆуп тыӆӑщ Нягань вошн округ ӆуваттыйн «Югра ыңуптӑты» оса тӑхи XIII-мит мирхот пурайн «Ай вошӑтн па кәртӑтн рәт ясӊӑт вәнӆтӑты вєр» нємпи ӆўӊтупсы вєрсы. Тӑм вәйтантупсыя Югра мўв рәт ясӊӑт вәнӆтӑты вєрӑт тәты ёх тумпийн нємасыя пиӆ округев Пуӆӊавӑт вош эвӑӆт хӑнты нє Клавдия Слепа вохсы. Ӆўв ар оӆ мӑр пушхӑт вәнӆтӑс, интӑм  Ямал мўв ӆуваттыйн вәнӆтӑты вєрӑт вантман тӑйӆ. 

Тӑм оӆ тәнӆуп тыӆӑщ 21-митн округев ӆуваттыйн шуши мир хӑнты, вухаӆь па юрн ясӊӑтн «фронтальный диктант» хӑншсӑт. Щи вуӆаӊ вєр хәтмит пўш тывӑс. Тӑм пўш иса 700-кєм хуят хӑншӑс. Тӑм мосты вєр «Рәт ясӑӊ – щит рәт мўв» щирн нємӑтсы.

Хӑншты щира юрн мир писатель нє Анна Павловна Неркаги «Мол­чащий» нємпи путӑр вўсы. Хӑнты ясӑӊа Ас-угорской институтн рә­питты хуятӑтн ӆэщӑтсы. 

Кашӑӊ оӆ щи вєра ар­шӑк хуят катӆӑсӆ. Тӑм оӆн оӆӑӊ пўш диктант Октябрьской районӑн Вән Аӊкӆум па Унъюган кәртӊӑн хущи, Нижне­вартовской районӑн Охтеурье кәртӑӊ мир хӑншсӑт. 

Тӑм ванӑн Ёмвош округ дума хотн кәщайт Югра мўвн тохтур, пуртән ӑн тӑрумты вєрӑт оӆӑӊӑн путӑртсӑт. Тыв правительства хуща арсыр тӑхетн кәщая рәпитты хуятӑт, мир мӑӆтӑты вєрӑт тәты тӑхетн кӑпӑртты ёх, «Здоровое будущее» нємуп оса вєр тәты хӑннєхәйт па тохтурӑт ӑктӑщийӆсӑт.  

Тәнӆуп тыӆӑщ 13-митн мўӊ «Хӑнты ясӑӊ» па «Луима сэрипос» нємпи газетайӊӑн редакцияева А.И. Герцен нємуп педуниверситетн вәӆты Увӑс мир институтн (Санкт-Петербург вош) айӆат ёх хӑнты ясӑӊа вәнӆтӑты нє Зоя Рябчикова юхтыӆӑс.