Вәйт ор тыӑщн Шӑншвош кәртӑн шукщӑты мир ня пўш вән мирхота ӑктӑщийсӑт. ыв щив округ арсыр вошӑт па кәртӑт эвӑт юхтыйсӑт па вєрум пурмӑса вантӑты пӑта тәтясӑт. Щи мирхот тывӑс Ёмвош округ правительства, мўвӑт-автӑт вєрӑт тәты департамент, «Югра ыңуптӑты» оса тӑхи, «Сорни ёш» нємпи шукщӑты ёх тӑхи, Мастар район па Шӑншвош хуятӑт унтасн.
Мирхота юхтум хӑннєхуятӑта вўща ясӑӊ путӑртсӑт природной ресурсӑт департамент хущи шуши мир пиӆа рәпитты тӑхи кәща хә А.В. Ковешников, губернатор ӑңкӑр хәя нётты нє Л.А. Алфёрова, Октябрьской район кәща ӑңкӑр нє Т.Г. Галеева.
Щукщӑты ёх тӑхи оӑң кәща нє С.К. Гындышева путӑртӑс, муй щирн ыв мӑнум оӑт мӑр рәпитсӑт. ўв лупӑс, хуты оӑң мирхот вўш эвӑт, мӑта ут 1995-мит он вәс, 19 о мӑнӑс. Щи мирхотн ыв ёшӑң-кўрӑң ёх пӑта «Сорни ёш» оса тӑхи эщӑтсӑт. 1994-мит он «Центр народных промыслов и ремёсел» тӑхет пўншсыйт, ән шуши мир йис вєрӑт авӑман тӑйты па еы нух аумты. ыв шукщӑты мир пиа рәпитты питсӑт па оӑңмит пурайн «Сорни ёш» тӑхи пиа инумасн па ияха катасман рәпитсӑт. Щи мӑр арсыр йиуп поступсэт вўсыйт, йиуп вєрӑт тывсӑт. Интӑм «Центр ремёсел» тӑхи мутыкєм вух ёша павӑтты щира вә па ар пурмӑс тыныты пӑта вєрӑт. Вантэ, щит ищи мос. Тӑм йисн ар мойң ёх округа юхтыйты питӑс па ыв шуши мир хурамӑң пурмӑсӑт әтты ӑңхаӑт.
Т. А. Молданова тыштуман путӑртӑс, хуты интӑм шуши мир йис вєрӑт айн-айн вәтшӑты питсыйт. Тӑмхӑтӆ увӑс ёх ар пурмӑс тыныты пӑта вєрӆӑт. Итәх ёх вєрты пурмӑсӑт рўщ щирн тывӆӑт. Щит пӑта шуши йис вєрӑт хут юрємӑты па вәтшӑты питсыйт.
Искусствовед, Россия художникӑт тӑхия ўңты нє Н.Н. Фёдорова мирхота ӑн юхтыӑс, ўв щив нєпек китыӑс. ўв хӑншӑс, шукщӑты вєр сот мутас о юхы нух вантты питсы. Щи пурайн уша йис, хуты щи вєра мєт катасман увӑс мўвӑтн па кәртӑтн вәты мир вәӑт. Тӑмхӑт вәнты шуши хуятӑт щи вєр ӑн вәтшӑсэ па мосман тӑйэ. Тӑм мирхотн хә ёх пурмӑсӑт вєрты вєрӑт мєт така вантты мос. Айтыева хә ёх вєрӑт мирн юрємӑты па вәтшӑты питсыйт. Арсыр семинарӑт вєрӑнтты пурайн мутыкєм нєңӑт ияха ӑктыйыйт. Хә хуятӑтн юх нюхӑртты, ўв па карты эвӑт пурмӑсӑт вєрты вєрӑт йирн хӑщӑт. Тӑмхӑт ар пурмӑс сувенир щира вєры. Щит пӑта мос уша вєрты, хуты йис шуши вєрӑт па тӑм йис вєрӑт, щит кӑтсыр утӑт. ән, йис вєрӑт тӑаңа ат хӑщсӑт, тӑм кӑт вєрңӑн атэта тәты мос. Щи оӑңӑн вєрӑнтты ёх пӑта эщӑтты мирхотӑтн путӑртты мос.
Юхтум хуятӑта тӑм нумӑс тәсӑт Т.А. Молданова, Л.А. Алфёрова, С.К. Гындышева. Вәйтантупсыя юхтум мир щит пиа кашащсӑт.
Мирхот мӑнум пурайн ыв тувум хурамӑң пурмӑса эвӑт вантупсы вєрӑнтсы. Юхтум хуятӑт кўтэн путрємӑсӑт па вєрум ута вантӑсӑт. Вантсӑт, муй щирн па тӑхетн щи пурмӑсӑт вєрыйт, вәнтыйсӑт муты йиуп ут вєрты. Вєрӑнтты ёх кўтэн иса вәтӑңа вәӑт, ванкуты арсыр мирхотӑтн, вантупсэтн, емӑңхӑтӑтн вәйтантыйӑт. Щит пӑта тӑм мирхот ыв пӑтэа амтӑңа па мосты щирн мӑнӑс.
Тӑм мирхотн вєрӑнтты ёх йиуп кәща пирисы, интӑм айат нє Надежда Анатольевна Молданова щи вєр тәты пит.
С.К. Гындышева: Ма щирємн мирхотэв яма па тўңщирӑңа мӑнӑс. Тӑм мирхот вєрты епийн муй мўң нумса пуныйсўв, щит иса тывӑс. Юхтум вєрӑнтты хуятӑта мосты путрӑт ўңӑтсўв. Кўтэвн и нумса юхӑтсўв, хуты шуши мир пурмӑсӑт йис щирн вєрты мос.
Т.А. Молданова: Тӑм вуаң мирхот мўң хўв мӑр ӑкӑтты щир ӑн тӑйсўв. Вән пәмащипа Л.А. Алфёровая лупум. ўв мўңева щи вєр тәты пӑта вух кӑншты нётӑс. Тӑм вәйтӑнтупсыя ар мўв эвӑт арсыр мир юхтыӑс. Кашӑң хуят ўв вәты щиран муты пурмӑс вєр. Мўң йис щирн шукщӑты ёх пӑта мирхот вєрсўв. ән, йис щир вєрўв а вәшсӑт па еы вәты мирев пӑта щитӑт хӑйты. Вухаь мир кўтн щи вєр Мария Сергеевна Мерова тәса тәэ па вантӑэ. Тӑта мўң мастер-классӑт вєрӑнтсўв, ән шукщӑты ёх щит тәса уша ат вєрсӑт. З.Н. Лозямова, Т.С. Уколова, Г.С. Волдина, Я.Н. Тарлин тәса пурмӑсӑт вєрты мир вәнтӑсӑт. Шєңк амтӑң, хуты айат ёх йис вєра ищи катӑсӑт.
Ю.Н. Кушнин: Ма тӑм кәртӑн хәум тӑ вәум. Хәнты ая вәмємн тӑта єнумсум, ӑшколая яңхсум. Ин па тыв вәты юхӑтсум. Мӑнєма шуши мир вєрӑт, пурмӑсӑт шєңк мостӑӑт. Арсыр мир тыв юхӑтсӑт, әмӑщ вантупсы тӑта эщӑтсӑт. Ма ӑңхаум, ән тӑмӑщ вәйтӑнтупсэт ванкўты ат вєрӑнтыйт.
И.К. Фирсова: Тӑмӑщ мирхотӑтн ма вәясум. Юхи хӑщум пўш 2005-мит он яңхсум, щит Нуви сӑңхум вошн вєрӑнтсы. Мутыкєм вәтӑң хуятам щив яңхӑт, хуыева яма вәйтаам. Тӑм вәйтӑнтупсэт вєрӑнтты ёх пӑта ар ям щир мӑӑт. Мўң арсыр мосты ут уша павӑтўв: муй щирн вєрты мос, муй щирн вєрты ӑн рӑх. Муйсӑр пурмӑсӑт йис щирн вєрман вәӑт, мӑта утӑт йиуп щирн.
Надежда Вах