Хӑнты йасәң оӆәңән нєпәк хӑншәс
Юлия Николаевна Русская сєма питәм вўш эвәӆт 100 оӆа йис. ўв 1961-мит оӆән хӑнты йасәң «Самоучитель хантыйского языка» касәм йох йасәңән хӑншәс ӆыв сахтэӆа вөнәӆтәты пӑта.
Тӑм нєпэк хўват щи йисән хӑнты йӑсәң вөнәӆтәты вєрәтсәт њаврєм вөнәӆтәты йох, мўң мўвэвән рөпитты йох, педучилищайа вөнәӆтыйәӆты йухтәм йох, мӑта хуйатәт хӑнты йасәңән путәртты ӑн хошсәт.
«Самоучитель хантыйского языка» хуща Ю.Н. Русская хӑнты йасәң фонетика, грамматика оӆәңән путәр төс, 47 урок хӑнты па рўщ йасәңән хӑншәс мўң йасңэв вөнәӆтәты пӑта, упражненияйәт йӑма па төса пэӆы вєрсайәт, аљәпсэт хӑншәс, контрольной рөпатайәт вєрәс. Приложение хущи «Русско-хантыйский словарь» хӑншәс. Щи тухәӆпи фонетика па морфология средне-обской путәртты щир йӑмәс нух пириӆәсӆэ.
Вэтмит урок нух вантӆэв. Тӑм урокән вөнәӆтәӆы существительный нєм основной пєлтәпсы. Сырийа нух вантсәт йуӆән вөнәӆтәм утәт, шӑӆта путәртсәт касәм хӑнты пєлтәпсэт оӆәңән. Мєт вуӆаң йасәңән төсәт основной оӆәңән: тӑм пєлтәпсы суффикс ӑн тӑйәӆ, ӆўв ињщәсты йасәңӆаӆ: хуй (ӆыӆәң хуйат пэӆа лупӆа), муй (па утәт пэӆа лупӆа). Щи йўпийән упражненийа вєрӆәт па существительной нємәт нух вантӆәт, щӑӆта щи существительнойәт ињщәпсайән пунӆайәт па уша вєрӆайәт, муйсәр предложения члена вөӆӆәт. Тӑта уша павәтсәт: существительной нємәт — вухсар, паннэңәт, кўщар, өхәӆ, хопәт — предложенийа хуща прямой дополненийайәт. Па упражненияйәт нух вантӆәт па уша вєрӆәт определение. Тӑм уша вєрәм утӆаӆ оӆәңән существительной нємәт упражненийайәт хуща кӑншӆәт.
Щӑӆта ињщәпсайәтән йиӆпа вөнәӆтәм правилайӆаӆ оӆәңән, йуӆән вөнәӆтәты утән па йиӆәп йасңәтән мӑӆайәт.
Тӑмиты кашәң 47 урок хӑншман «Самоучитель хантыйского языка» хуща. 60-70-мит оӆәтән Ю.Н. Русская хӑншәм нєпэк вєра мосман тӑйса па ар йох хӑнты йасәң вөнәӆтәсәт.
Йиӆуп алфавит щирн хӑншум нєпек.
Номер Ханты Ясанг:
№ 13 (3481) 5.07.2017